Seyir - Piraye

Yaşam, bir seyir esasında. Sen seyir eden misin, seyreden mi bu alemde? 

İnsan her ikisi de !

Kitap okumak bir tutku benim için. Okumasını bitirdiğim kitaplar zihnimde kategorik bir sıralamayla yerlerini bulur. En tepede olanların yeri kolay kolay değişmez. İtiraf etmek gerekirse çok büyük beklentiyle okumaya başlamamıştım Piraye'nin son romanı Seyir'i. Kızım önce başladı okumaya. Bir süre sonra 'çok depresif , beni olumsuz etkiliyor' diyerek bana bıraktı. Başladım okumaya. Kızımın depresif olarak nitelediği başlangıç bölümleri, o kadar başarıyla yazıya dökülmüştü ki, okurken romanın kahramanı Mina oluveriyordum ve düşüncelerim, davranışlarım elimde olmadan O oluyordu.

" Kaçtığın kendinsin nafile. Her yer sensin. Hepsi senin..."

Kendinin değersiz olduğuna inandırmış bir kadın Mina. Küçük yaşlardan beri yaşadıkları hayat deneyimlerine zihninin oluşturduğu kendi ile ilgili ‘değersizlik’ kararına kendini inandırmış bir kadın. Tek kurtuluşunu bir erkek tarafından önemsenen, sahiplenilen ve istenilen olduğuna inanmış.

"Yaşam gerçek olmayan ne varsa sende, her gün sana onu gösterir. Gelen hep sensindir. Hep kendini getirir sana, ‘Kendine gel!’ diye. Bütün o savunmaların, saklanmaların, kaytarmaların, ters yöne kaçmaların, sözde korumak için kendini dışarıya saldırmaların ne denli boş olduğunu sana yeniden yeniden gösterir. Yine yakalanırsın, yine gelir kapına. Çünkü ‘soru’n hep aynı yerden gelir:Kendinden. Bu nedenle cevapları dışarda arayarak değil, kendini okuyarak çözebilir insan. Yaşam senin için aslında hep tek ve aynı soruyu yineler: ‘Var mısın’?"

Elimden bırakamadığım onca gün boyunca melankolik bir ruh haliyle devam ettim okumaya. Derken dönüşüm başladı. Mina dönüşürken ben de kendimde yaşadım o dönüşümü. Daha fazla spolier vermek istemiyorum. Ama bu kitap son yıllarda okuduğum kitapların içinde en üst sirada beğeniği haketti.
Kitapta altı çizilecek pek çok çümle var. Bir kaçı şöyle:


"Eksiktim ben. Bir şeyler yoktu bende, ama ne? Olmayan her ne ise tam kalbimin orta yerinde, orada bir oyuk oluşturmuştu sanki..."



"Olumsuz duygular Can'ının uyarısıdır sana. 'Gerçekten saptın, burada değilsin, benimle değilsin' der âdeta bilince. Evde olduğunda, merkezindesin, Can evindesin, oradayken her şey hep yolunda."


"Her şey böyle normalken, insanın içi bir anda burkuluveriyor, bir düşünceyle savruluveriyorsun, kayıp gidiyorsun can evinden."


" Özgürlüğün bilinmezliği, içerisini zaten bildiğin hapishaneden, cehennemden daha korkunç gelebilir bazen insana. Zihin tanıdık olanı sever."